Wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych, inaczej katar kotów to zespół chorobowy tego gatunku. Jest wywoływany przez herpeswirus typu 1 (FHV) i kalcywirus (FCV). W jego przebiegu dochodzi do zakaźnego zapalenia górnych dróg oddechowych. Dodatkowo mogą wystąpić zakażenia bakteryjne (wywoływane między innymi przez paciorkowce i gronkowce), co wpływa na różnice w obserwowanych objawach. Syndrom ten dotyczy głównie młodych kotów, dla których stanowi śmiertelne zagrożenie w przypadku niepodjęcia odpowiedniego leczenia. Katar u kota może być również wywoływany przez zakażenie Chlamydią. W takim przypadku często występuje długotrwałe lub nawrotowe zapalenie spojówek.
PRZYCZYNY KOCIEGO KATARU
Do zakażenia się wirusami wywołującymi koci katar dochodzi poprzez:
• bezpośredni kontakt z chorym kotem lub bezobjawowym nosicielem,
• wspólne korzystanie z misek, kuwet, klatek, przenoszenie na butach przez właściciela,
• podczas krycia i w czasie ciąży.
W tych przypadkach dochodzi do kontaktu kota z fragmentami wirusa znajdującymi się w wydzielinach z nosa, gardła, worków spojówkowych, moczu i kału. Wykazano, że FCV może znajdować się w miejscu przebywania chorego kota przez 8-10 dni. Z tego powodu ważne jest odseparowanie, a także dezynfekcja otoczenia w przypadku posiadania więcej niż jednego kota. Po zakończeniu występowania objawów roznoszenie zarazków przez zwierzę może trwać nawet trzy tygodnie. Rozprzestrzenianiu kociego kataru sprzyja przebywanie kotów w dużych skupiskach – szczególnie w schroniskach, gdzie dodatkowo dochodzi nadmierny stres. Duża część długotrwale zarażonych FHV kotów może rozsiewać wirusa w otoczeniu, mimo braku objawów klinicznych. Możliwe jest również przejście zakażenia w postać utajoną. Najbardziej narażone są kocięta w wieku od 6 do 12 tygodni – w tym czasie tracą odporności od matki i nie zdążyły jeszcze wykształcić odporności. Z tego powodu konieczne jest wykonanie szczepień zasadniczych.
OBJAWY KOCIEGO KATARU

Symptomy związane z występowaniem tego syndromu często są niespecyficzne. Mogą zależeć od czynnika etiologicznego, a także występujących równocześnie zakażeń bakteryjnych. Dodatkowo tak jak w przypadku innych chorób, trudniejszy przebieg jest stwierdzany u zwierząt niedożywionych, zestresowanych, osłabionych i młodszych. Do najczęściej obserwowanych objawów należą:
- katar,
- kichanie,
- wypływy z oczu,
- osowiałość,
- senność,
- podwyższona temperatura,
- nadżerki, owrzodzenia w obrębie jamy ustnej (typowe dla zakażenia kalciwirozą).
KOCI KATAR LECZENIE
Jest to choroba uleczalna, jednak może prowadzić do śmierci w przypadku wystąpienia powikłań. Podstawą jest leczenie objawowe, które polega na stabilizowaniu stanu zwierzęcia. Podawane są leki przeciwzapalne, a także płyny w celu nawodnienia. Równolegle należy działać w kierunku podwyższenia odporności kota. Antybiotykoterapia w przypadku kociego kataru jest stosowana jedynie w przypadku wystąpienia dodatkowo infekcji bakteryjnej. Nadmierna wydzielina z nosa i spojówek musi być regularnie usuwana namoczonym wacikiem. Zwierzę podczas leczenia powinno przebywać w wilgotnym pomieszczeniu. Należy również pamiętać o konieczności zadbania o higienę otoczenia chorego kota – czyszczenie misek, kuwet, a także mycie rąk przez opiekuna.
PROFILAKTYKA
Najważniejszym sposobem ochrony przed wystąpieniem kociego kataru jest wykonanie szczepień przeciwko herpeswirusowi i kalciwirusowi – są to szczepienia zasadnicze, które dodatkowo obejmują zapobieganie panleukopenii (co zostało omówione we wcześniejszym artykule). Pierwsza dawka preparatu powinna zostać podana między 6 a 8 tygodniem życia.

Szczepienia te nie zapobiegają całkowicie wystąpieniu infekcji wirusowej, jednak zmniejszają jej ryzyko, a także minimalizują ewentualne objawy.
DIAGNOSTYKA KOCIEGO KATARU

Rozpoznawanie kociego kataru powinno się opierać na badaniu klinicznym zwierzęcia, a także jeśli to konieczne, badaniach wirusologicznych. Wykonanie wymazów bakteryjnych z antybiogramem pozwala na odpowiednie dobranie antybiotyku w przypadku współwystępowania zakażenia bakteryjnego.