KETOZA U BYDŁA

Ketoza jest jedną z chorób metabolicznych, która dotyczy przede wszystkim wysokowydajnych krów mlecznych. Najczęściej dotyka krowy w okresie okołoporodowym, a jej główną przyczyną są błędy żywieniowe. Jeżeli chcesz poznać objawy, które towarzyszą temu schorzeniu oraz jak je wykryć, przyczyny, które powodują tę chorobę, a co najważniejsze – jak leczyć ketozę u bydła, koniecznie przeczytajcie dalszą część artykułu.

CZYM JEST KETOZA?

Wystąpienie ketozy jest związane z dostarczaniem niewystarczającej ilości energii, przez co nie dochodzi do pokrycia zapotrzebowania danej krowy. W wyniku zachodzących procesów dochodzi do większego uwalniania tłuszczowych rezerw, co dalej prowadzi do powstawania ciał ketonowych.

Wyróżniamy:
– ketoza pierwotna – może wystąpić w ciągu 1-2 tygodni po porodzie, w wyniku pojawienia się niedoborów energetycznych wywołanych wysoką produkcją mleka,
– ketoza wtórna – jest związana z występowaniem schorzenia, które pośrednio doprowadza do powstawania ciał ketonowych, Może to być niestrawność, mastitis, endometritis, schorzenia racic, przemieszczenie trawieńca, nieprawidłowości związane z porodem.
– ketoza pokarmowa – jest wywoływana przez spożywanie pasz ketogennych, czyli o zbyt wysokim poziomie kwasu masłowego.

OBJAWY I WYKRYWANIE

Jednym z podziałów ketozy jest podział na ketozę kliniczną i subkliniczną. Determinują go objawy, jakie jesteśmy w stanie zauważyć. Zdecydowanie prostsza w rozpoznaniu jest postać kliniczna, jednak to na ketozie subklinicznej powinniśmy się, szczególnie jeśli chodzi o prawidłowe zarządzanie wydajnością mleczną całego stada.

Jeśli w stadzie liczącym 100 krów wykryjemy ketozę kliniczną u jednej z nich, to możemy się spodziewać, że u około 40-50 innych występuje postać subkliniczna.

PRZYCZYNY

Przyczyny ketozy pierwotnej – czynniki zewnętrzne:

  • błędy żywieniowe

– jednostronne i niepełnowartościowe żywienie (kiszonki, wywar z wysłodków)
– niedostosowanie ilościowe i jakościowe dawki pokarmowej do potrzeb produkcyjnych (niedożywienie względne)

  • częste zmiany dawki pokarmowej (błędy żywieniowe)

  • błędy zarządzania (brak oceny dawki paszowej)

Przyczyny ketozy wtórnej:

Niedożywienie spowodowane przez:

Przyczyny ketozy pokarmowej:

  • pasze powodujące tzw. ketogenną fermentację w żwaczu (kwas masłowy),
  • pasze ketogenne: kiszonki o zawartości 4% i więcej kwasu masłowego,
  • obecność pierwotniaków z rodzaju Entodinum w treści żwacza,
  • pasze te powodują hiperketonemię, ketonurię i ketozę,
  • ketoza pokarmowa występuje w każdym okresie cyklu płciowego i zależy od paszy!

LECZENIE

Najważniejszym krokiem w leczeniu jest przywrócenie prawidłowego metabolizmu oraz unormowanie stężenia glukozy i obniżenie poziomu ciał ketonowych we krwi.

Należy to zrobić poprzez:

  • żywienie, paszami o odpowiedniej strukturze, zabezpieczające potrzeby bytowe i produkcyjne,
  • eliminacja pasz ketogennych (zawartość >4% kwasu masłowego),
  • stymulacja apetytu (siano),
  • środki żółciopędne, składniki mineralne,
  • drożdże,
  • zwalczanie chorób usposabiających.

ROKOWANIE

W zależności od stopnia zaawansowania schorzenia różni się czas potrzebny na powrót krowy do zdrowia. Stany lżejsze wymagają mniej niż tygodnia, natomiast w przypadku cięższych okres rekonwalescencji wydłuża się do około 10 dni. Na niepomyślne rokowanie może wskazywać brak wystąpienia poprawy w ciągu pierwszych kilku dni leczenia. Może to wskazywać na wystąpienie zmian w wątrobie.

PROFILAKTYKA

Zbyt wysokie wartości BCS (powyżej 3,5) oznaczają nadmierne otłuszczenie krów. Przyczynia się to do występowania licznych problemów zdrowotnych, zaczynając na zaburzeniach związanych z wycieleniem, a kończąc na ketozie. Z tego powodu należy zadbać o to, aby w okresie od zasuszenia do porodu utrzymywać BCS na poziomie około 3.

Zapobieganie:

a) w okresie zasuszenia (8-4 tyg. przed porodem)

  • przestrzeganie zasad prawidłowego żywienia,
  • podawanie pasz, które będą stosowane w szczycie laktacji,
  • 8-4 tyg. przed porodem, dawka pokarmowa do pokrycia produkcji 10 l mleka;

b) po porodzie

  • podawanie zbilansowanych dawek pokarmowych, pokrywających zapotrzebowanie bytowe krów,
  • energia w dawce odpowiadającej 1kg paszy treściwej, niezbędnej do produkcji 3kg mleka,
  • podanie optymalnej ilości białka strawnego (55g na 1l mleka),
  • zawartość włókna surowego w ilości 18-20% (dobre siano, kiszonka z suszu),
  • stopniowa zmiana paszy.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Udostępnij Post

Zobacz Więcej

Chlamydioza

Do pogorszenia wskaźników rozrodu w stadzie dochodzić może w wyniku wielu czynników. Mogą się do tego przyczyniać warunki przebywania zwierząt, aspekty żywieniowe, ale również występujące choroby. Wśród schorzeń zmniejszających płodność krów wyróżnia się te o pochodzeniu wirusowym, bakteryjnym, grzybiczym oraz pierwotniaczym.

RAO – OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC U KONI

Choroby oddechowe stanowią jedną z najczęstszych przyczyn wykluczeń koni z użytku. Skala problemu nieubłaganie rośnie, a o RAO coraz częściej mówi się jako o chorobie cywilizacyjnej koni. Czym jest RAO, jakie mechanizmy i objawy mu towarzyszą, a także jak leczyć tę chorobę? Na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.